Có thể nhiều người cho rằng khi già đi thì lượng men tiêu hóa mà cơ thể sản sinh ra giảm đi khiến việc tiêu hóa thức ăn trở nên khó khăn hơn. Một số người cho rằng nên uống bổ sung men tiêu hóa trong mỗi bữa ăn. Vậy, thông tin này có chính xác hay không?
Mục lục
Men tiêu hóa là gì?
Men tiêu hóa là một dạng thực phẩm chức năng ngày càng trở nên phổ biến và được bán trên thị trường để cải thiện các triệu chứng về tiêu hóa như, đầy bụng, khó tiêu và đầy hơi. Nhưng những chất bổ sung này có thực sự giúp bạn tiêu hóa thức ăn tốt hơn hoặc làm giảm các triệu chứng này không? Bạn đã hiểu hết về men tiêu hóa và cách sử dụng chúng hay chưa?
Men tiêu hóa (enzym) có bản chất là các protein làm tăng tốc độ phản ứng hóa học biến chất dinh dưỡng thành các chất mà hệ tiêu hóa có thể hấp thụ.
Các men tiêu hóa xuất hiện ở nhiều nơi khác nhau trong đường tiêu hóa: Nước bọt, dạ dày, tuyến tụy và ruột. Phần lớn các men tiêu hóa được sản xuất bởi tuyến tụy và bài tiết vào ruột non, đây là nơi diễn ra quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.
Nếu tuyến tụy không sản xuất đủ các men tiêu hóa, cơ thể sẽ không tiêu hóa thức ăn một cách triệt để. Thiếu hụt men tiêu hóa nhẹ có thể gây ra các triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi. Sự thiếu hụt men tiêu hóa nghiêm trọng có thể dẫn đến sụt cân và suy dinh dưỡng. Trong trường hợp được chẩn đoán là suy tuyến tụy, có thể bệnh nhân cần được kê thuốc theo đơn.
Có những loại men tiêu hóa nào trong cơ thể người?
Có ba loại men tiêu hóa chính, đó là:
- Amylase: Phân hủy tinh bột và carbohydrate thành đường. Một loại amylase được gọi là ptyalin, có trong tuyến nước bọt giúp tiêu hóa chất tinh bột và glycogen trở thành đơn như maltose và glucose sẽ hấp thu dễ dàng vào máu.
- Protease: Giúp phân hủy protein thành các axit amin. Protease được sản xuất trong dạ dày, tuyến tụy và ruột non. Trong dạ dày, pepsin là men tiêu hóa chính giúp phân hủy protein thành peptide và axit amin.
- Lipase: Phân hủy lipid, là chất béo và dầu, thành glycerol và axit béo. Lipase được sản xuất trong tuyến tụy và ruột non. Lipase cũng được tìm thấy trong sữa mẹ để giúp trẻ dễ tiêu hóa các phân tử chất béo hơn khi bú. Lipid đóng nhiều vai trò quan trọng trong cấu trúc màng tế bào và dự trữ trong các mô như nguồn năng lượng dự trữ của cơ thể.
Khả năng sản xuất men tiêu hóa của cơ thể có giảm theo tuổi không?
Câu trả lời là “có”. Dưới đây là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sản xuất men tiêu hóa của cơ thể:
- Suy giảm chức năng của các cơ quan sản xuất men tiêu hóa: Tuyến nước bọt, dạ dày, tuyến tụy và ruột non là các cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất các men tiêu hóa. Khi chúng ta già đi, các cơ quan này dần bị lão hóa làm suy giảm chức năng hoạt động bình thường của chúng.
- Các cơ quan sản xuất các men tiêu hóa bị bệnh: Nếu một cơ quan nào đó bị bệnh, nó sẽ không thể hoạt động bình thường, đồng nghĩa với việc bạn sẽ gặp các vấn đề về tiêu hóa. Ví dụ, nếu bạn mắc bệnh Celiac hoặc các liên quan đến tuyến tụy như viêm tụy, ung thư tuyến tụy thì khả năng sản xuất các men tiêu hóa này sẽ giảm đi đáng kể.
- Chế độ ăn nghèo nàn: Thực phẩm chế biến thiếu chất dinh dưỡng cũng có thể làm giảm sản xuất men tiêu hóa.
- Stress: Đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến thần kinh như trầm cảm, tự kỷ có thể làm trầm trọng thêm sự suy giảm sản xuất men tiêu hóa.
Các bệnh lý liên quan đến thần kinh như trầm cảm, tự kỷ có thể làm trầm trọng thêm sự suy giảm sản xuất men tiêu hóa.
Nên bổ sung men tiêu hóa cho người lớn như thế nào?
Liệu pháp sử dụng men tiêu hóa đặc biệt hữu ích và được chỉ định nếu bạn bị tiêu hóa kém, suy dinh dưỡng, suy giảm men tiêu hóa hoặc mắc bệnh cản trở đến quá trình tiêu hóa như bệnh Celiac, đái tháo đường và xơ nang.
Một điều quan trọng cần lưu ý là phải uống các men tiêu hóa theo chỉ dẫn. Bạn nên bổ sung men tiêu hóa cùng với thức ăn. Trong nhiều trường hợp men nên được dùng kết hợp với các loại thực phẩm cụ thể để thực hiện đúng chức năng của chúng. Ví dụ: Chất bổ sung lactase bao gồm các men tiêu hóa đường trong sữa, vì vậy chúng nên được dùng cùng với các sản phẩm từ sữa. Bổ sung amylase giúp cơ thể tiêu hóa đường phức hợp có trong các loại đậu và rau để giảm đầy hơi và đầy hơi, vì vậy chúng nên được uống ngay trước khi ăn những thực phẩm này.
Để xác định thời điểm dùng men tiêu hóa, hãy tham khảo hướng dẫn sử dụng của sản phẩm. Một số chất bổ sung tiêu hóa được dùng trong bữa ăn, trong khi những loại khác nên uống ngay trước khi ăn. Ngoài ra, hãy kiểm tra liều dùng thích hợp đối với bạn, điều này sẽ thay đổi tùy theo loại men tiêu hóa. Nếu bạn không chắc chắn hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy hỏi dược sĩ hoặc chuyên gia tư vấn dinh dưỡng.
